Đặc sản Trà Vinh – Mắm bò hóc

Trà Vinh, một tỉnh thuộc đồng bằng sông Cửu Long, được bao bọc bởi hai nhánh sông Tiền và sông Hậu nên có nguồn nước ngọt thuận lợi cho việc đánh bắt và nuôi trồng thủy hải sản. Trong đó, tôm và cá là những sản vật thiên nhiên ban tặng cho vùng đất này nhiều hơn cả. Nhờ nguồn nguyên liệu dồi dào mà các sản phẩm từ cá cũng rất phát triển, nổi bật là mắm. Và, làm mắm trở thành nghề phổ biến của người dân nơi đây. Trong số những loại mắm cá ở Trà Vinh, độc đáo nhất vẫn là mắm bò hóc. Để rõ hơn về món ăn này, hôm nay, chuyên mục chia sẻ kinh nghiệm du lịch Trà Vinh của Viet Fun Travel xin giới thiệu đến du khách và Qúy độc giả về đặc sản mắm bò hóc.

Tên gọi, đặc điểm mắm bò hóc

Mắm bò hóc (prahok hay pro hoc) là một món ăn gắn liền với người Khmer ở Campuchia cũng như người Khmer ở Nam Bộ từ bao đời nay. Mới nghe qua tên gọi, nhiều người cứ ngỡ nguyên liệu chính của món ăn này phải là thịt bò. Thật ra, mắm bò hóc được chế biến khá công phu từ các loại cá nước ngọt vùng sông nước như cá lóc, cá sặc, cá phi, cá lù đù… Mắm bò hóc, tuy là món ăn dân dã, bình dị những đã “đốn tim” không ít du khách ngay lần đầu tiên thưởng thức.

Mắm bò hóc trộn thịt gói lá chuối ăn cùng cơm nóng là ngon nhất

Ở vùng biên giới Campuchia, món mắm bò hóc được chia thành ba dạng khi dùng. Tên gọi mắm Prahok jien (tức mắm bò hóc chiên) là loại mắm sống được trộn với thịt heo hoặc thịt bò và ớt rồi chiên dùng ăn kèm dưa leo, cà tím hoặc cơm. Bữa cơm gia đình có món mắm chiên vừa lạ miệng vừa lạ mắt thì còn gì bằng. Những người thích ăn mắm trộn thịt, gói lá chuối rồi nướng lửa thì chọn mắm Prahok gop hay Prahok ang. Còn có một loại mắm sống hay Prahok chow ăn rất ngon miệng và được lòng nhiều thực khách. Khi ăn, người ta giã với sả, cà pháo, ớt vắt thêm nước chanh để làm nước chấm.

Cách làm mắm bò hóc

Có cơ hội đi du lịch Trà Vinh, du khách nên ghé thăm nhà dân để tìm hiểu về cách làm mắm bò hóc. Những người có kinh nghiệm làm mắm gia truyền ở đây cho rằng, cách làm mắm bò hóc không quá khó nhưng phải trải qua nhiều công đoạn. Thông thường, cá mua về sẽ được làm sạch, bỏ đầu, ngâm muối vài tiếng đồng hồ để cá trương sình lên. Sau đó, phơi cá thật khô rồi ướp gia vị như muối, hạt nêm, tiêu, tỏi, ớt… cho thấm đều. Nếu chế biến theo đúng cách thì người làm phải dùng vật nặng ép cho rỉ hết nước cá rồi mới xếp vào khạp ngâm. Quy trình ngâm mắm đúng chuẩn phải theo tỉ lệ một cá - nửa cơm nguội – một muối. Công đoạn cuối cùng là dùng nan tre cài chặt lại và ủ tiếp khoảng từ 4 đến 6 tháng cho đến khi thành mắm. Trong quá trình ủ mắm, nhiều người thường lấy lượng nước nổi lên trong hủ để nấu thành nước mắm, hương vị cũng rất đặc trưng.

Nước chấm làm từ mắm bò hóc thơm ngon và đậm đà

Độc đáo các món ngon với mắm bò hóc

Mắm bò hóc đã trở thành món ăn quen thuộc trong đời sống hàng ngày của người dân Khmer từ bữa cơm dân dã đến mâm cỗ ngày lễ, tết. Không dừng lại ở vị trí là món ăn đặc trưng của riêng người Khmer mà mắm bò hóc còn trở thành đặc sản Trà Vinh nức tiếng. Về Trà Vinh nếu du khách ghé nhà người Khmer bao giờ cũng thấy vài lọ mắm bò hóc. Người ta thường làm sẵn vài hủ mắm để gia đình dùng ăn dần, bên cạnh đó là để dành thiết đãi khách quý. Mắm bò hóc trộn với chanh, đường, tỏi, ớt làm nước chấm cho các món rau luộc, bánh cuốn… đều rất ngon.

Ngoài sử dụng ăn sống, mắm bò hóc còn là một nguyên liệu quan trọng làm nên hương vị độc đáo cho các món ăn như bún nước lèo, bún num bò chóc, lẩu mắm, mắm kho thịt ba chỉ… Món ăn đậm đà hương vị mắm bò hóc nhất phải kể đến là bún nước lèo. Nhắc đến bún nước lèo ở miền Tây, có rất nhiều thương hiệu nổi tiếng như bún nước lèo Trà Vinh, bún nước lèo Bạc Liêu, bún nước lèo Sóc Trăng… Mỗi địa phương lại có những cách biến tấu khác nhau để phù hợp khẩu vị của từng người. Nhiều nơi còn thay thế mắm bò hóc bằng mắm cá linh, cá sặc… khi nấu bún. Riêng với bún nước lèo của người Khmer ở Trà Vinh thì lúc nào cũng sử dụng món mắm bò hóc đậm đà này.

Bún nước lèo, món ngon được chế biến từ mắm bò hóc

Một món ăn khác cũng rất nổi tiếng mang đậm hương vị mắm bò hóc là bún num bò chóc. Mới nghe tên gọi nhiều người e ngại mùi vị của mắm bò hóc mà không dám thử món ăn đầy hấp dẫn này. Khi đã ngửi mùi thơm từ nước lèo thì sẽ không thể cưỡng lại bởi mùi vị đậm đà của mắm, hương thơm của bún, sả và trái chúc… Tất cả hòa quyện mang đến cho du khách nhiều cảm nhận thú vị và khó quên. Dù đã thử qua nhiều loại bún danh tiếng ở vùng sông nước nhưng hễ dùng thử bún num bò chóc của Trà Vinh, du khách đều khó thể quên được hương vị. Mắm bò hóc còn được dùng để chế biến nên nhiều món ăn ngon. Du khách có dịp đến thăm vùng đất được mệnh danh là “xứ sở chùa vàng” của miền Tây Nam Bộ, đừng quên thưởng thức và mua mắm bò hóc về làm quà cho người thân, bạn bè.

Viet Fun Travel