Kiến trúc độc đáo của chùa Một Cột

Chùa Một Cột là ngôi chùa cổ vô cùng độc đáo ở Việt Nam. Không chỉ là biểu tượng của thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến mà lối thiết kế kiến trúc độc đáo của chùa Một Cột còn là niềm tự hào của người dân Việt Nam với khách du lịch quốc tế.

Kiến trúc độc đáo của chùa Một Cột – biểu tượng ngàn năm văn hiến thủ đô

Chùa có lối thiết kế kiến trúc vô cùng độc đáo với kết cấu hình vuông nằm trên một cột đá, phía dưới là hồ nước, phía trên là những thanh gỗ tạo thành bộ khung sườn kiên cố đỡ ngôi chùa, như một đóa hoa sen mọc lên từ mặt hồ. Xem chi tiết tại Hình ảnh Chùa Một Cột

1. Chùa Một Cột – di tích lịch sử văn hóa lâu đời

Chùa Một Cột là một trong những điểm du lịch đẹp ở Hà Nội có lịch sử gắn liền với kinh thành Thăng Long ngàn năm văn hiến. Chùa được xây dựng sau một giấc mộng của vua Lý Thái Tổ.

Theo Đại Việt Sử Ký Toàn Thư ghi chép lại, vua Lý Thái Tổ sau khi chiêm bao thấy phật Quan Âm trên đài sen đưa tay dắt vua lên tòa. Cảm thấy giấc mộng như một lời tiên tri của phật Quan Âm muốn gửi đến cho mình, vua quyết định hỏi ý kiến của các nhà sư trong kinh thành.

Sư Thiền Tuệ sau khi nghe khuyên nhà vua xây dựng chùa trên mặt hồ, dựng cột đá giữa hồ làm tòa sen thờ phật Quan Âm như giấc mộng.

Chùa Một Cột lấy hình tượng đài sen làm ý tưởng thiết kế

Lối kiến trúc chỉ có một cột trên đài sen của chùa là một phong cách mới chưa từng có trong lịch sử kiến trúc Phật giáo Việt Nam. Nhưng theo Phật học, lối thiết kế của chùa Một Cột nhìn rất giống cột kinh chàng (Thạch tràng hay cột chàng), được dựng lên để kiến tạo công đức.

Khi chùa được hoàn thành (năm Kỷ Sửu – 1049), vô cùng đẹp đẽ và uy nghiêm. Nhìn từ xa, chùa như đài sen nghìn cánh đỡ tòa phật sắc hồng, bên trong đặt tượng Phật Quan Âm màu vàng.

Trong ngày khánh thành chùa, các sư chạy đàn tụng kinh cầu nhà vua sống lâu, ban phước lành cho con dân. Để kiến tạo công đức, cứ ngày 8/4 âm lịch hàng năm, vua lại cùng các quan và dân chúng đến tắm Phật, phóng sinh và cầu an dân.

Vua đứng trên đài cao trước chùa thả một con chim bay đi, dân chúng phía dưới cũng thả theo trong tiếng reo vui như hội.

Chùa được vua Lý Nhân Tông cho trùng tu mở rộng vào năm 1106, tạo nên một quần thể kiến trúc chùa, sân thờ và kinh chàng vô cùng rộng lớn.

Trải qua nhiều năm tháng thăng trầm cùng thủ đô, đến năm 1954, chùa bị thực dân Pháp phá hoại, chỉ còn lại cột chống và đài đỡ bằng gỗ. Ngôi chùa hiện năm được xây dựng trên cột cũ của chùa Một Cột xưa, theo lối kiến trúc Phật giáo thời Lý, đơn giản mà uy nghiêm.

Bên trong chùa vẫn thờ Phật Quan Âm để tưởng nhớ vua Lý Thái Tổ.

Xem thêm về lịch sự chùa Một Cột ở Hà Nội

2. Chùa Một Cột – ngôi chùa độc đáo nhất châu Á

Dù chỉ là một bản tạo lại dựa trên kiến trúc của Diên Hưu Tự xưa, thế nhưng chùa Một Cột vẫn mang trong mình hình bóng của một ngôi chùa rộng lớn từng là nơi vua tắm Phật, phóng sinh.

Chùa vẫn giữ lại hình dáng của đài sen, gồm kết cấu hình vuông làm bằng gỗ, mỗi cạnh dài 3m, có 4 mái, 4 đầu đao cong được đắp hình rồng, mái phủ ngói ta. Dưới chùa là hệ đà đỡ bằng gỗ 1 cột chống.

Kết cấu đà chéo đối xứng trên cột đỡ ngôi chùa

Chùa ngày nay tuy không được tạo hình giống những cánh hoa sen trên cột đá như chùa Một Cột xưa, thế nhưng trong mắt du khách đi du lịch Hà Nội 1 ngày và người dân thủ đô, hình bóng một ngôi chùa nằm giữa mặt nước như bông sen cao quý và xinh đẹp vẫn tồn tại và nằm ngay giữa hồ nước này.

Tạo hình đài sen chính là nét độc đáo trong kiến trúc của chùa Một Cột. Thiết kế chùa đứng trên một cột tưởng chừng như không thể thực hiện được này lại được các kiến trúc sư thời xưa dựng nên nhờ những giải pháp kết cấu vô cùng hoàn mĩ.

Từ thiết kế đối xứng của chùa, bên trên tạo nên thế thẳng đứng tại trọng tâm của cột, cho đến hệ thống đà đỡ từ cột đến sàn, vừa tạo nên thế đứng vững chắc như bàn thạch vừa tạo hiệu ứng đài sen lãng mạn…

Hình ảnh chùa một cột xuất hiện nhiều trên tranh, ảnh

Nhờ thiết kế táo bạo mang đầy ý nghĩa trên mà chùa Một Cột được sách kỉ lục Guiness công nhận là ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất Việt Nam. Những khách du lịch nước ngoài khi đến tham quan chùa Một Cột rất ấn tượng với kiến trúc độc đáo của chùa.

3. Chùa Một Cột hiện nay ở đâu?

Hiện nay, chùa Một Cột nằm trong quần thể di tích lăng chủ tịch Hồ Chí Minh. Đây là nơi thu hút rất nhiều khách du lịch đến tham quan không kém cụm di tích Hồ Gươm, Tháp Bút. Theo kinh nghiệm đi du lịch Hà Nội, du khách đến tham quan Chùa Một Cột nên ghé lại lăng Chủ Tịch và cụm di tích Hồ Chủ Tịch để biết nhiều hơn về những địa danh du lịch nổi tiếng Hà Nội.

Khách du lịch thích thú với kiến trúc độc đáo của chùa.

Chùa Một Cột hiện đang là điểm đến hấp dẫn đối với khách du lịch cũng là di tích gắn liền với thủ đô ngàn năm văn hiến. Nếu du khách có dịp ghé thăm Hà Nội, hãy một lần đến ngắm nhìn kiến trúc độc đáo của chùa Một Cột nhé. Hẹn gặp lại du khách tại Hà Nội.

Du lịch Việt Vui tổng hợp